Κυριακή 14 Αυγούστου 2016

ΔΕΛΤΙΟ ΘΥΕΛΛΗΣ: ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ

Αλήθεια είναι πως η ανάθεση υπηρεσιών / εργασιών (όπως η φύλαξη και η καθαριότητα) του Δημόσιου Τομέα  σε ιδιώτες είναι παλιά ιστορία. Ξεκίνησε ήδη από  τη δεκαετία του 1990, με νόμους όπως ο 2072/92 και  ο 2646/98, ενώ γιγαντώθηκε μετά το 2000.


Ψέμα  είναι πως, έστω και «στα χαρτιά», η διαδικασία αυτή εντάχθηκε σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους. Από την αρχή, η ιδέα ήταν  να ενισχυθεί ο ιδιωτικός τομέας και οι εργολάβοι και να ελαστικοποιηθούν οι εργασιακές σχέσεις. Χαρακτηριστικά, όσον αφορά το κόστος, ενώ οι νόμοι του ’90 απαιτούν «να μη στοιχίζουν παραπάνω από το μόνιμο προσωπικό», αυτό στη συνέχεια τροποποιείται και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ με τους νόμους 2889/2001 και 3204/2003 και η Ν.Δ. με τον νόμο 3329/2005 καταργούν κάθε περιορισμό και επιτρέπουν  την εκχώρηση της καθαριότητας και της φύλαξης καθώς και άλλων τομέων σε ιδιωτικά συνεργεία, «ανεξάρτητα από το ύψος της αμοιβής του αναδόχου και της ύπαρξης κενών οργανικών θέσεων των οικείων κλάδων ή ειδικοτήτων». Πράγματι, έκτοτε όλες οι μελέτες δείχνουν ότι η εργολαβία κοστίζει ετησίως περισσότερο από την πρόσληψη μονίμων δημοσίων υπαλλήλων. Παρόλα αυτά, η ανάθεση κατέστη ουσιαστικά υποχρεωτική – κι αυτό επέτρεψε να αναπτυχθεί ένα πραγματικό δουλεμπόριο με την ανοχή (αν όχι τη στήριξη) του κράτους.

Αλήθεια είναι πως, αν για κάτι έγιναν διάσημες οι εργολαβικές εταιρείες καθαριότητας δεν είναι για τους  μισθούς που έδιναν και δίνουν (υπάρχουν κι άλλοι εξίσου άθλιοι…) αλλά για τις  τρομακτικά κακές, κάποιες φορές, συνθήκες δουλειάς και την εργοδοτική αυθαιρεσία. Το θέμα ήρθε τραγικά και εκρηκτικά στην επικαιρότητα με την απόπειρα δολοφονίας της Κωνσταντίνας Κούνεβα, της  συνδικαλίστριας καθαρίστριας του ΗΣΑΠ που είχε συγκρουστεί με την εργολαβική εταιρεία ΟΙΚΟΜΕΤ το Δεκέμβρη του 2008.
(για να θυμόμαστε: εδώ 
και για να εξοργιζόμαστε διπλά: εδώ )

Κι ύστερα, ήρθε η πρώτηφοράΑριστερά…

Ψέμα είναι πως τόλμησε να καταργήσει τους εργολάβους και να συγκρουστεί με τις μνημονιακές δεσμεύσεις κάνοντας προσλήψεις μόνιμου προσωπικού – και δεν λυπούμαστε αν απογοητεύουμε τους φαν του «μάγκα» και κουμπουροφόρου Αναπληρωτή Υπουργού (κάποιες φορές η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή – ακόμα κι από τον υπουργό «μας»)… Αντ’ αυτού, η κυβέρνηση της πρώτηφοράΑριστεράς περιορίστηκε σε μια σειρά από θεσμικές παρεμβάσεις που δίνουν τη δυνατότητα αντί για συμβάσεις με εταιρεία να συνάπτονται ατομικές συμβάσεις έργου ανάμεσα στα ιδρύματα και τους εργαζομένους στην καθαριότητα. Αυτό έγινε γενικά για τον δημόσιο τομέα με ένα άρθρο του ν. 4325/2015, ενώ στη συνέχεια το Υπουργείο Υγείας προχώρησε σε δύο διαδοχικές νομοθετικές ρυθμίσεις αρχικά με άρθρο στον 4368/16 και μετά διορθωμένο στον 4384/2016. 
Όμως, οι ρυθμίσεις αυτές δεν  καταργούν το θεσμικό πλαίσιο για τις εργολαβίες  -  απλά δίνουν τη δυνατότητα αυτό να παρακαμφθεί «κατά παρέκκλιση». Έτσι, το πεδίο έμεινε ελεύθερο στους εργολάβους  ώστε να διεκδικήσουν δικαστικά την παραμονή τους – και, φυσικά επειδή οι εργολάβοι ξέρουν πολύ καλά τι  κερδίζουν και τι χάνουν, αυτό έκαναν. Με τη συνδρομή των δικαστών (πάντα έτοιμοι για το καλύτερο...), ακόμη κι αυτή η κουτσουρεμένη "δυνατότητα" μείωσης του κέρδους των εργολάβων πάγωσε μέχρι νεωτέρας… (απόφαση Συμβουλίου της Επικρατείας  10 Αυγούστου 2016). 
Διαβάστε εδώ: Προσωρινό μπλόκο του ΣΤΕ στους διαγωνισμούς για τις καθαρίστριες

Αλήθεια είναι πως, ακόμη και εάν προχωρήσουν τελικά οι ατομικές συμβάσεις έργου, η ιδέα παραμένει εν πολλοίς η ίδια: παραμένουν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, καταργούνται επιπλέον εργατικά δικαιώματα, ενώ τη μείωση του κόστους που κερδίζει το δημόσιο δεν τη «μοιράζεται» με τους εργαζόμενους (βέβαια! αν είναι δυνατόν! πως σας πέρασε από το μυαλό ότι η πρώτηφοράΑριστερά κυβέρνηση θα ασχολιόταν με το συμφέρον των εργαζομένων?). 

Έτσι, με τη νέου τύπου σύμβαση, οι εργαζόμενες

  • Παίρνουν, τελικά,  περίπου το ίδιο ωρομίσθιο, μια που
  • Χάνουν το 13ο και 14ο μισθό, όπως και το επίδομα ανθυγιεινούς εργασίας
  • Χάνουν  όχι μόνον τη δυνατότητα κανονικής άδειας αλλά και την αναρρωτική, όπως και την άδεια εγκυμοσύνης.

(Δείτε σχετικά το ρεπορτάζ για τις συμβάσεις στο Δρομοκαΐτειο από την Εφημερίδα των Συντακτών: εδώ)

Γενική σημείωση: Όσα γράφονται για τις καθαρίστριες ισχύουν και για τους φύλακες.

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΟΚΑΝΑ

Ό,τι συμβαίνει και αλλού:
  • οι εργαζόμενες δουλεύουν πολύ (μια που κάνουν τη δουλειά του οκταώρου σε μία ως πέντε ώρες), πληρώνονται λίγο (για τις μία ως πέντε ώρες), συχνά πληρώνονται με μεγάλες (πολύμηνες) καθυστερήσεις, η συνεννόηση με την εργοδοσία είναι προβληματική και τα εργασιακά τους δικαιώματα «λειψά» («και πάλι καλά» τους λένε οι εργολάβοι, μια που στο παρελθόν είχαν αναφερθεί και «πολύ χειρότερα» και σοβαρότερα κρούσματα αυθαιρεσίας..)
  • η έλλειψη καθαριστριών και φυλάκων για πολλές από τις ώρες  λειτουργίας των μονάδων δημιουργεί προβλήματα
  • το κόστος  των εργολαβικών  εταιρειών για τον ΟΚΑΝΑ είναι σαφώς μεγαλύτερο από το αντίστοιχο που θα προέκυπτε μετά την κάλυψη των θέσεων από «κανονικούς» εργαζόμενους.
  • Ωστόσο, η τωρινή διοίκηση προσανατολίζεται (τι «προσανατολίζεται», έχει ήδη αποφασίσει!) να συνεχίσει τη συνεργασία με τις εργολαβικές εταιρείες γιατί … «δεν έχουμε χρήματα για να κάνουμε αλλαγές» (!). Τώρα πως γίνεται να μη φτάνουν τα χρήματα όταν το κόστος λιγοστεύει μόνο μεγάλα κεφάλια επί των Οικονομικών μπορούν να το εξηγήσουν. Αλλά θα σταματήσουμε την προσπάθεια εξήγησηε των ανεξήγητων εδώ, γιατί αλλιώς θα πρέπει να περάσουμε σε άλλα οικονομικά κεφάλαια πιο δύσκολα, τα οποία στην γλώσσα των οικονομικών ονομάζονται "διευκολυντικές ενέργειες για την λειτουργία της αγοράς" και σε απλά ελληνικά ονομάζονται μίζες?, λαμογιές?. (Βέβαια εδώ πρέπει να ενημερώσουμε ότι έχουμε με επιμονή παρακαλέσει τους συναδέλφους που εργάζονται στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ να μας πούνε πόσο στοιχίζει ένας εργαζόμενος με εργολάβο και 4ωρο και ένας εργαζόμενος έστω με ατομική σύμβαση και οκτάωρο αλλά δεν στάθηκε δυνατόν μέχρι σήμερα να μας πληροφορήσουν. Αν είμασταν κακόπιστοι θα λέγαμε ότι δεν θέλουν οι αρμόδιοι συνάδελφοι να βοηθήσουν, αλλά θα περιμένουμε μέχρι τέλος Αυγούστου γιατί μπορεί να είναι διακοπές). 
  • Τέλος για τις συνθήκες εργασίας και τις καθυστερήσεις στις πληρωμές – όπως «κομψά» το έθεσαν «τι πίεση να ασκήσουμε, αφού τους χρωστάμε λεφτά;»
Κι εμείς;
Έγινε πριν από 15 μέρες, μετά από κάλεσμα του Συλλόγου (το οποίο προέκυψε μετά από συνεχή πίεση δική μας), μια συνάντηση των εργαζομένων στα συνεργεία φύλαξης και καθαριότητας – πολύ μαζική για την περίοδο που διανύουμε. Αναπτύχθηκαν προβληματισμοί και απόψεις και για τις 2 προτεινόμενες από το Υπουργείο εναλλακτικές (τη Σκύλα και τη Χάρυβδη, δηλαδή) – κι ύστερα η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από το αν η μόνη πραγματική λύση (κανονική δουλειά, κανονικές συμβάσεις, κανονικά δικαιώματα κι υποχρεώσεις) είναι διεκδικήσιμη, και πώς.

Ας το πάρουμε από την αρχή και πάλι: 

Είναι διεκδικήσιμη μια λύση "κανονική";

Και βέβαια! 

Ψέμα –ίσως το πιο επικίνδυνο από όλα - είναι πως σ’ αυτές τις συνθήκες κρίσης και έλλειψης χρημάτων δεν δικαιούμαστε να διεκδικούμε τίποτα, δεν «κάνει» να κάνουμε φασαρία γιατί η κυβέρνηση μοχθεί κρυφά από την Τρόικα να βρίσκει παραθυράκια, «και πάλι καλά να λέμε που έχουμε τη δουλίτσα μας» κοκ. 
Και είναι επίσης διαχρονικό ψέμα πως αποκλείεται να πετύχουμε κάτι, επειδή "αυτά τα αποφασίζουν εκεί ψηλά οι εργολάβοι με τα κολλητάρια τους στην κυβέρνηση".

Να απαιτήσουμε, λοιπόν – από τη διοίκηση (γιατί ο ρόλος της διοίκησης είναι να διοικεί και να παίρνει τις αποφάσεις – δεν μπορούν να μας παραπέμπουν κάθε φορά στην Τρόικα, στο ΔΝΤ και  στη Φραγκφούρτη για τις αποφάσεις που παίρνουν…):

  1. Προσλήψεις όσων (γιατρών, νοσηλευτών, θεραπευτών, φαρμακοποιών, καθαριστριών, φυλάκων κοκ) απαιτούνται για να λειτουργούν σωστά οι μονάδες και να απορροφηθεί η λίστα
  2. Κανονικές συμβάσεις εργασίας με πλήρες ωράριο, πλήρη εργασιακά και μισθολογικά δικαιώματα
  3. Και ν’ αρχίσουμε από τους επικείμενους διαγωνισμούς για φύλαξη – καθαριότητα απαιτώντας σε όλους τους τόνους κατάργηση του καθεστώτος των εργολαβιών (γιατί η αποφυγή της Σκύλας δε σημαίνει απαρέγκλιτα ότι θα πέσεις στη Χάρυβδη – ας θυμηθούμε και κάτι από το σχολείο…)

Πώς θα το κάνουμε;

Θα οργανωθούμε!
  • Ευθύνη του Συλλόγου είναι να οργανώσει την αντίδραση και το διεκδικητικό πλαίσιο,
  • Ευθύνη των ανθρώπων που άμεσα θίγονται να πρωτοστατήσουν,
  • κι ευθύνη όλων όσων αισθάνονται ότι δε θίγονται άμεσα να στηρίξουν και να συμμετέχουν (όχι από «ευγένεια» - πρόκειται για τις νέου τύπου εργασιακές σχέσεις! που έτσι κι αλλιώς μας απειλούν όλους και όλες).

Θα πρέπει να έρθουμε σε επαφή με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων στην καθαριότητα που δίνουν μάχες αυτή την περίοδο, όπως
η ΠΕΚΟΠ (δείτε εδώκαι το ΣΕΡΚΑ δείτε εδώ
(κι ό,τι άλλο υπάρχει – εμείς αυτά βρήκαμε…)
καθώς και με τα σωματεία εργαζομένων στα νοσοκομεία, που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή το ίδιο θέμα. Ενδεικτικά, για να δείτε πόσο ίδια είναι η κατάσταση διαβάστε εδώ για τον Ευαγγελισμό.

Κι η σταθερή αλήθεια του κινήματος (αν υπάρχει κάτι σταθερό στον καιρό μας) είναι πως τίποτα δε χαρίζεται. 
Τίποτα δεν πρόκειται να «ρυθμιστεί» από μόνο του με τον καλύτερο τρόπο για τους εργαζόμενους και τους δυστυχείς χρήστες των υπηρεσιών. 
Όλα θα πρέπει να τα διεκδικήσουμε. 

Κι όπως έλεγαν οι παλιοί που κάτι ήξεραν από αγώνες και επειδή εμείς είμαστε και λίγο παλιομοδίτες, μόνος δρόμος για να κερδίσουμε είναι να παλέψουμε «με ενότητα κι αγώνα». 

Τότε όλα είναι δυνατά!

Τα στοιχεία  για το νομοθετικό πλαίσιο είναι από την Εφημερίδα των Συντακτών (Ντάνι Βέργου) και το περιοδικό   UNFOLLOW (Παναγιώτης Σωτήρης).

4 σχόλια:

  1. Τους "συναδέλφους" από τις αρμόδιες υπηρεσίες που δε δίνουν τα στοιχεία στο Σύλλογο, εφόσον ισχύει ότι τα έχει ζητήσει επίσημα ο Σύλλογος (και το τονίζω, γιατί προσωπικά αμφιβάλλω πλέον πολύ για την αξιοπιστία του ΔΣ του Συλλόγου), να μην τους καλύπτετε καθολου. Φτάνει πια με τις καλύψεις στο όνομα δήθεν συναδέλφικης αλληλεγγύης. Δεν είναι συνάδελφοι όσοι για ατομικά οφέλη καλύπτουν και συγκαλυπτουν πρακτικές που όπως είπατε μπορεί να φτάνουν μέχρι μίζες. Διαγραφή από τον Σύλλογο και διαπομπευση. Ξεκάθαρα πράγματα. Εκτός αν συκοφαντειτε, που δεν το θεωρώ πιθανό. Θεωρώ πιθανό όμως ότι δεν θα κάνετε ( ο Σύλλογος εννοώ) ΤΙΠΟΤΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. 1) Τα στοιχεία στα οποία αναφερόμαστε (κόστος 4ώρου με εργολάβο, κόστος 8ώρου χωρίς εργολάβο) ζητήθηκαν από την ΑρΣυ και όχι επισήμως από τον Σύλλογο (αν και θα έπρεπε εδώ και τόσο καιρό που εκκρεμεί το θέμα). Πιστεύουμε ότι ο λόγος που δεν υπάρχει η απαραίτητη βιασύνη είναι οι διαφορετικές πολιτικές εκτιμήσεις για την προτεραιότητα του θέματος και όχι το ατομικό όφελος. Αλλά ακόμη και αυτή η διαφορετική εκτίμηση (η υποτίμηση δηλαδή ενός θέματος όπως οι εργασιακές σχέσεις) είναι σοβαρό φάουλ.
      2) Όσο αφορά στις μίζες δεν έχουμε στοιχεία (και δεν θα ήταν δυνατόν να έχουμε), απλά καταγράφουμε αυτά που σκέφτεται ένας απλός εργαζόμενος στην καθαριότητα και στη φύλαξη, όταν του λένε ότι δεν έχουν λεφτά για να πληρώσουν αυτόν αλλά έχουν λεφτά για να πληρώνουν διπλά και τρίδιπλα τον εργολάβο.

      Διαγραφή
  2. Μάλιστα. Δεκτά όσα λέτε. Το εννοώ και δεν υποκρυπτεται καμία ειρωνεία.
    Αναρωτιέμαι αν καταλαβαίνετε όμως πόσο έχει τρωθει η αξιοπιστία των επικεφαλής του Συλλόγου αυτά τα τελευταία χρονια κι επομένως πόσο έχετε πέσει οι συνδικαλιστες στην εκτίμηση πολλών εργαζομένων (πιθανά βέβαια μειοψηφικων εργαζομένων αλλά πάντως αρκετών). Καταλάβετε κάποτε ότι δεν είναι άσχετο, τουναντιον, με την απόσυρση μεγάλης μάζας από τις συλλογικες διεργασίες. Είχατε γράψει κάποια στιγμή ότι σκέφτεστε σοβαρά να προκαλέσετε εκλογές. Έκτοτε το ξεχάσατε η νομίζετε ότι το ξέχασαν όσοι το πρότειναν. Γράψατε ότι η ΕΠΕΣΥ υπολειτουργει και δεν αισθάνεστε υποχρέωση να δώσετε εξηγήσεις για το θέμα. Αναλογιστειτε μόνοι σας τι εντυπώσεις και συναισθήματα προκαλούν όλα αυτά... Και τι στάσεις..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εκείνος/η ο αμετροεπης, που βγήκε να απαντήσει σε ένα σχόλιο που περιείχε μια θέση, με την παρόλα "μόνο το γκεγκε λείπει", θα μας τιμήσει με καμιά νέα παρόλα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή